1930 yılından bu yana Cumhuriyet tarihinde sadece 79 kadın belediye başkanı seçildi.
Yaklaşan yerel seçimler öncesinde kadın belediye başkan aday adaylarının sayısında artış gözlenmediği gibi kadın adayların önü erkekler tarafından kesiliyor. Gazetemiz bu konuda kısa bir araştırma yaparak çarpıcı bilgilere ulaştı.
Türk kadınına, önce 1930’da belediye seçimlerine, 1933’te muhtarlık seçimlerine katılma hakkı ve 1935 yılında yapılan milletvekili seçimlerinden önce (5 Aralık 1934 tarihinde) de milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanındı (1935-1939 döneminde TBMM’de bulunan kadın milletvekili sayısı 18 idi). Kadınlar, İtalya’ da 1948, Japonya’ da 1950, İsviçre’ de 1971, Fransa’da 1944 yıllarında bu hakları kazandılar. 2013 yılında TBMM’ye baktığımızda 79 kadın Milletvekilimiz varken yerel yönetimde sadece 26 belediye başkanımız kadın. Türkiye kadın hakları konusunda Cumhuriyetin ilk yıllarında Avrupa’dan 1-0 öndeyken şimdi baktığınızda kadın siyasetçilerin sayısında nüfusa göre artış olmadığı gözleniyor.
KADIN BELEDİYE BAŞKANLARI
AK Parti’den 45, CHP’den 19, MHP’den 3, BDP’den ise 12 kadın mecliste koltuklarına oturdu. Yerel seçimlerde ise; Belediye Başkanlığı koltuğunda 26 kadın otururken, Türkiye genelinde 1340 kadın meclis üyesi, 110 kadın il genel meclis üyesi ve 329 kadın köy muhtarı olabildi. Erkek belediye başkanlarının sayısı 29 bin iken kadın belediye başkanları sayısının 26 olması kimin ayıbı?
Gaziantep’te açıklanan belediye başkanları adaylarının içinde Aile ve Sosyal Politikalar bakanı Fatma Şahin’in adı geçmesi kadın seçmenler için alternatif olmasına rağmen %33 kadın kotası olan CHP’de belediye başkanlığı için ilçe belediyelerinde sadece 4 isim yer aldı. MHP’de açıklanan Belediye başkan adaylarının içinde hiç kadın aday yok. Diğer partilerde de durum aynı. Geçtiğimiz yerel seçimlerde BDP’nin en çok kadın belediye başkanı çıkarması Güneydoğu’da kadın seçmenin tercihini kadın belediye başkanından yana kullanması dikkat çekiyor.
KADIN MİLLETVEKİLLERİ
Avrupa ülkelerinin parlamentolarında kadın milletvekili oranı ortalama yüzde 40’ları buluyor. Dünyada en yüksek oran ise Ruanda’da, yüzde 56.Nüfusunun yarısını kadınların oluşturduğu Türkiye ise dünya ülkeleri arasında vasatın bile altında. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) 550 milletvekilinin sadece 79’i kadın. Temsil oranı yüzde 9.
GAZİANTEP’İN TEK KADIN BELEDİYE BAŞKANI, ULUDAĞ
Gaziantep İslahiye ilçe başkanı Malike Uludağ kadın olarak Gaziantep için kazanım olmasına rağmen birçok toplantı ve seminerlerde kendisine görüşünden dolayı yer verilmedi. Hatta Şamil Tayyar’ın da köşe yazısına taşıdığı gibi siyasetin çirkin yarışında AK Parti İslâhiye teşkilatı tarafından ilk göreve geldiğinde kapalı olduğu gerekçesi ile şikâyet edildi. Yetmedi hakkında soru önergesi verildi. Kadın olmak sanırım epey zor. Şansı yaver giden Malike Uludağ 5 yıllık süreçte İslahiye’ye engellemelere rağmen birçok yatırım yaptı. Partisi ve görüşü ne olursa olsun Türkiye’de ve Gaziantep’te kadın Belediye başkanlarının desteklenmesi gerekmez mi? Kadınların siyasette aktif rol almamalarının sebebi erkekler mi? Yoksa kendileri mi?
Hep derler ya “kadın elinin değdiği yer bir başka oluyor” bırakın da şehirlerimize biraz da kadın eli değsin.
NARKOZ HABER
İŞTE O ÇARPICI TABLO
2012 yılında Türkiye’de kadınların yerel yönetimlerde temsil oranı:
2950 belediye başkanlığından sadece 26’sında kadın belediye başkanı bulunuyor. Oransal olarak kadın belediye başkanı oranı binde 8,8.
S.NO | İL | İLÇE | BELEDİYE | TÜRÜ |
1 | Afyonkarahisar | Bolvadin | Bolvadin | İlçe Merk. Bel. |
2 | Ağrı | Doğubeyazıt | Doğubeyazıt | İlçe Merk. Bel. |
3 | Aydın | İncirliova | İncirliova | İlçe Merk. Bel. |
4 | Aydın | Merkez | Aydın | İl Merk. Bel. |
5 | Diyarbakır | Bağlar | Bağlar | Büyükş. İlçe Bel. |
6 | Diyarbakır | Bismil | Bismil | İlçe Merk. Bel. |
7 | Diyarbakır | Eğil | Eğil | İlçe Merk. Bel. |
8 | Diyarbakır | Lice | Lice | İlçe Merk. Bel. |
9 | Edirne | Uzunköprü | Kurtbey | Belde Bel. |
10 | Eskişehir | Mahmudiye | Mahmudiye | İlçe Merk. Bel. |
11 | Gaziantep | İslahiye | İslahiye | İlçe Merk. Bel. |
12 | Giresun | Doğankent | Doğankent | İlçe Merk. Bel. |
13 | Hatay | Dörtyol | Yeşilköy | Belde Bel. |
14 | Iğdır | Aralık | Aralık | İlçe Merk. Bel. |
15 | Iğdır | Merkez | Melekli | Belde Bel. |
16 | Kırklareli | Merkez | Kavaklı | Belde Bel. |
17 | Konya | Akşehir | Adsız | Belde Bel. |
18 | Mardin | DERİK | Derik | İlçe Merk. Bel. |
19 | Mardin | NUSAYBİN | Nusaybin | İlçe Merk. Bel. |
20 | Mardin | SAVUR | YEŞİLALAN | Belde Bel. |
21 | Muğla | Milas | Bafa | Belde Bel. |
22 | Muş | Varto | Varto | İlçe Merk. Bel. |
23 | Şanlıurfa | Viranşehir | Viranşehir | İlçe Merk. Bel. |
24 | Şırnak | Uludere | Uludere | İlçe Merk. Bel. |
25 | Tunceli | Merkez | Tunceli | İl Merk. Bel. |
26 | Van | Merkez | Bostaniçi | Belde Bel. |
Kaynak: MAHALLİ İDARELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ