Bayramlar, büyük aile sofralarının kurulduğu, lezzetli yemeklerin yendiği ender zamanlardandır. Özellikle de Kurban Bayramı’nda yapılan etli yemekler, midemize de bayram yaptırır. Tabii aşırıya kaçmadığı sürece…
Özellikle et ve tatlı tüketiminin artığı Kurban Bayramı’nı sağlıklı bir şekilde geçirmek için beslenmeye de dikkat edilmeli. Peki ne yapmak gerekir? Diyetisyen Emre Uzun, öncelikle bayram tatillerinde daha özenli hazırlanan kahvaltı sofralarında hamur işleri, yağlı kızartmalar, sucuk ve salam içeren omletlerden uzak durulması gerektiğini belirtiyor. Bunun yerine daha hafif; bol peynir, söğüş yeşillik, haşlanmış yumurta içeren bir kahvaltı ile bayram sabahına başlamak gerektiğini söylüyor. Kurban telaşı nedeniyle kahvaltı için çok vakit ayrılamıyorsa da kahvaltıyı atlamamak gerekiyor. Acelesi olanlar süt içip yanında ceviz, fındık, badem yahut meyve tüketilebilir.
Kurban eti tüketimi
Diyetisyen Emre Uzun, “Kurban etini, kesimden hemen sonra tüketmemeye özen gösterilmelidir. Etin en az 24 saat bekletilmesi gerekiyor. Hem etin yumuşaması ve lezzetinin yerinde olması için hem de içinde bulunduruyorsa mikroorganizmaların etkisiz hale gelmesi için önemlidir. Ayrıca en önemlisi dinlendirilmemiş etin sindirimi daha zor olmaktadır. Et, en önemli protein kaynağıdır fakat aynı zamanda yağ ve kolesterol de içerir. Bu sebeple pişirirken kendi yağında pişirmek gerekmektedir. Ete ekstra yağ eklenmemelidir. Sakatatlar ise çok yağlı olduğundan tüketimine dikkat etmek gerekmektedir.Kavurma yapılırken et çok uzun süre sıcağa maruz kalmasından ötürü kanserojen öğeler oluşabilmektedir. Bu yüzden ızgara, tencerede sebzelerle beraber pişirme, haşlama ya da mangal tercih edilmelidir.” diyor.
Ayrıca çok fazla et tüketimi de sağlıkla ilgili sorunları beraberinde getirebilir. Bu nedenle öğün başına et tüketimi 60-80 gramı aşmamalıdır. Etin yanında salata, ayran, yoğurt, cacık vs. tüketilmelidir. Et demir, çinko açısından zengindir fakat C ve E vitaminlerini içermez. Bu nedenle salata ile tüketilmesi ya da sebze ile pişirilerek tüketilmesi önerilir.
Ah şu bayram tatlıları!
Tatlı tüketimi de bayramda bir diğer dikkat edilmesi gereken konudur. Şerbetli tatlılar, şekerlemeler, çikolatalar, kan şekerini ani yükselttikleri gibi yağ depolanmasını da hızlandırırlar. Bu nedenle olabildiğince uzak durmak gerekir. Diyetisyen Emre Uzun, daha çok sütlü tatlılar, dondurma, meyve ve meyve tatlıları tercih edilmesi gerektiğini söylüyor.Ayrıca tatlı, günde 1 porsiyondan fazla tüketilmemelidir.
Sıvı alımını es geçmeyin
Yoğun bir beslenme olan bu bayram döneminde sıvı alımlarıda kontrol edilmelidir. Günde 8-10 bardak su tüketilmesi çok önemlidir. Yapılan bayram ziyaretlerinde içilen kahve ve çaya da dikkat edilmelidir, sanıldığının aksine çay, ve kahvenin su ihtiyacını gidermediği unutulmamalıdır. Yemeklerden 1 saat kadar sonra maden suyu tüketimi sindirim açısından rahatlama sağlayacaktır.
Her zaman geçerli olduğu gibi bayram döneminde de 1 saat açık havada yürüyüş yaparak bu dönemde alınan fazla kaloriler dengelenmeye çalışılabilir.Özellikle kilo problemi, kalp damar rahatsızlıkları, diyabet, hipertansiyon, mide rahatsızlıkları gibi problemleri olan kişilerin et ve tatlı tüketimine dikkat etmeleri gereklidir.
Kavurma Tarifi (4 kişilik )
Et kavurmanın en önemli olan kısmı etin yumuşak olmasıdır. Bu yüzden kavurmada dananın sırt bölgesinin eti tercih edilir.
Malzemeler:
- Kuşbaşı dana et (az yağlı-400 gr)
- 2 orta boy sivri biber
- 1 orta boy soğan
- 1 orta boy domates
- 1 yemek kaşığı salça
- Karabiber
- Kekik
- Kimyon
- Pul biber
Hazırlanışı:
Et kavurmanızı yaparken etin kendi yağını kullanırsanız kavurmanın lezzeti bir kat daha artmış olur. Kavurma için çelik tencere kullanarak yemeğinizin yeterli ısıyı almasını ve mühürlenmesini engelleyebilirsiniz. Çelik tencereye ilk olarak etinizin yağlı kısımlarını alın. Yağın hafiften erimesi için 5 dakika karıştırarak pişirmeye bırakın ve pişirme boyunca tencere, orta gözde ve kısık ateşte olsun. Ardından tencereye diğer etleri de ekleyin. Etler suyunu salana kadar ara ara karıştırarak pişirin. Etler suyunu saldığında tencerenin kapağını kapatıp etinizi buharda pişirmeye bırakın. 5-10 dakikada bir kapağı açıp etleri karıştırın. Etler suyunu saldıktan sonra yaklaşık 15 dakika daha pişirin. Bu süreçte tencerede su kalmamış olacaktır. İnce ince doğradığınız soğanları ve bir yemek kaşığı salçayı ekleyip yaklaşık 5 dakika soğanlarla eti, karıştırarak soteleyin. Soğanlar bu süreçte hafiften kavrulacaktır. Üzerine yine doğradığınız yeşil biberleri ve domatesi de ekleyin. Arzunuza göre baharatları ekleyin. Malzemelerde yazdığımız baharatlardan (kekik, kimyon, karabiber, pulbiber ) damak tadınıza uygun olanı ekleyin. 5 dakika daha pişirip ocağın altını kapatın. Afiyet Olsun.
Küçük bir uyarı: Etin yağlı olmasından dolayı ekstra yağ eklemeyin. Ayrıca salçanın içerisinde fazla miktarda tuz olmasından dolayı da tuz ilave edilmemesi tavsiye edilir.
Diyetisyen Emre Uzun Hakkında:
2009 yılında Gaziüniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünde lisans eğitimine , Lisans eğitiminin 2.yılında Anadolu Üniversitesi Sağlık kurumları işletmeciliği eğitimine başladı. 2013 yılında üstün başarı ile mezun oldu. Aynı yıl Gazi Üniversitesi sağlıkbilimleri enstitüsinde Beslenme ve Diyetetik anabilim dalında yükseklisans eğitimine başladı.
