Yunus Emre Enstitüsü tarafından düzenlenen “2012 Türkçe Yaz Okulu Gaziantep Programı” kapsamında Bosna Hersek, Slovenya, Arnavutluk, Belçika, Kazakistan, Peru, İran, Ürdün gibi çok sayıda ülkeden Üniversitemize gelen 25 kişiden oluşan heyetin katılımıyla GAÜN Eğitim Fakültesi Konferans Salonunda Gazeteci – Yazar Bülent Ağcabay tarafından “Gaziantep’te Kahvehane Kültürü” konulu seminer gerçekleştirildi.
“Gaziantep Kahvehanelerinin çoğunluğunda belli dönemlerde yaşanmış, ortak özellikler oldukça fazladır” şeklinde konuşan Ağcabay,“Farklı kültürlere ev sahipliği yapan, mahalle kahveleri, esnaf kahveleri, aşık kahveleri, çarşı kahvehaneleri, sabahçı kahvehaneleri, meddah kahveleri, hikayeci kahvehaneleri süreç içerisinde ya yok olup gitti, ya da cafe kültürüne direnircesine yaşam mücadelesi vermeye çalışıyor” ifadesinde bulundu.
Bir dönem, trafik kazası ya da çeşitli nedenlerle genç yaşta intihar edenlerin, hayatlarının baharında amansız hastalığa yakalanıp, yaşamını yitirenlerin arkasından halk ozanları tarafından destanlar yazıldığına dikkat çeken Ağcabay, yazılan bu destanların, kahvehanelerde ya canlı olarak okunduğunu ya da kasetçalar yardımıyla kahvehane müşterilerine dinletilip, küçük bir bedel karşılığı satıldığını söyledi.
Ağcabay, “Mahalle kahvehanelerin müşterileri geçmişte kahvehaneye günlük geldiği için, müdavimler 3 – 4 gün kahvehaneye gelmez ise merak edilir, evine haber gönderilirdi. Kahvehane müşterilerinden vefat eden olur ise, ailesi tarafından kahvehaneye haber verilerek, vefatı duyurulurdu. Kahvehaneler gerek toplumsal yapıyla bütünleşme bağlamında gerekse toplumsal iletişimin sağlanması bakımından önemli görevler üstlenmiştir” şeklinde konuştu.
Ustalar arası dama müsabakalarının özellikle 1960’lı yıllarda büyük ilgi gördüğünü belirten Ağcabay, “Gaziantep’te iyi dama oynayan, dondurmacı Mehmet Ali Efendi, kunduracı Adil Usta gibi meşhur damacılar vardı. Bunlar, karşısındaki oyuncuya 5 – 10 taş verir, oyuna öyle başlar ve oyunu kazanırlardı. Gerek Kristal Kahvesi ve Tahmis Kahvesi’nin gerekse Tabakhane’de “Çör Çöp Kahvesi”nin damacıları zaman zaman farklı kahvehanelerde buluşur, kendi aralarında karşılaşmalar yapardı” diye konuştu.
Söyleşinin sonunda Gaziantep Üniversitesi Türkçe Öğretim Merkezi (TÖMER) görevlisi Mehmet Sıddık Sayın tarafından Gazeteci – Yazar Bülent Ağcabay’a hediye takdim edildi.
