COVİD-19 tüm dünyayı etkisi altına alırken, Sanayideki üretim düşünce, YEKDEM bedeli de Nisan ayında arttı. Gaziantep Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı İslim Arıkan, Pandeminin son bulması, ilk etap santrallerin teşvik sürelerinin bitip, normal sürece girmeleri ile faturadaki YEKDEM maliyetlerinin bir an önce düşürülmesi gerektiğini belirtti.
Artan elektrik faturalarından dolayı sanayicinin zor durumda kaldığına dikkat çeken, Arıkan yaptığı yazılı basın açıklamasında şunları söyledi.
“YEKDEM Yenilenebilir Enerji Santralleri Destekleme Mekanizmasıdır. Devlet; güneş, rüzgar, su, jeotermal ve biyokütle ile çalışan elektrik santrali kuranlara, YEKDEM kapsamına giren üreticilere, üretecekleri elektriği 10 yıl süreyle belli bir fiyattan alma garantisi sağlıyor. Yenilebilir enerjiye yönelme olsun diye bu teşvikler verildi. 2011 yılında YEKDEM hayata geçti. O dönemde, yatırımın geri dönüş sürelerine ve kur fiyatına göre normal fiyatlardı.
Alım fiyatı rakamları ise şöyle: Güneş: 13.3 dolar-cent/kWh Biyokütle: 13.3 dolar-cent/kWh Jeotermal: 10.5 dolar-cent/kWh Rüzgar: 7.3 dolar-cent/kWh Hidroelektrik: 7.3 dolar-cent/kWh
10 yıl süre ile alım garantisi uygulaması, 31 Aralık 2020 tarihine kadar işletmeye girecek olan santraller için geçerli olacak. Süresi dolanlar piyasa fiyatına dönecekler. 2020’den sonra da YEKDEM devam edecek, ancak teşvik fiyatlarının o günkü fiyatlara göre daha düşük olacağı söylenmektedir.
Bilindiği üzere, sanayi abonelerinde elektrik birim fiyatı SKTT = (PTF + YEKDEM) x KBK yani; Son Kaynak Tedarik Tarifesi = (Piyasa Takas Fiyatı + Yenilenebilinir Enerji Maliyeti) x (Diğer Maliyetler + Makul Kar Marjı) olarak belirlenmiştir.
Nisan ayında; enerji birim fiyatı ve fonlar dahil, KDV hariç olmak üzere yaklaşık Meskenlerde 1 kWh elektrik 0,60TL Ticarethane 1kWh elektrik 0,97 TL Sanayi (YEKDEM dahil ) 0,54 TL olarak faturalara yansımıştır.
Görüldüğü üzere ticarethane ve mesken elektrik birim fiyatları sanayicilerin YEKDEM dahil fiyatlarından çok pahalıdır. Bu yenilenebilir üretim yatırımları yapılmasaydı, yurt dışından ithal edeceğimiz enerji artacağından sanayideki fiyatların bugünkünden farklı olmayacağını da düşünüyoruz.
Aslında alım garantili süreler bittikten sonra, belli bir süre belki de YEKDEM bedelleri çok düşecektir.
Pandemi sürecinde, ihracat azalınca, sanayide üretimler düşünce, elektrik tüketimleri düştü. Bu esnada yenilenebilir enerji kaynakları elektrik santralleri(GES,RES,JES,HES)çalışmaya devam etti.
Normal zamanlarda sanayi elektrik tüketimi 1000 birim ise, toplam YEKDEM 1000’ e bölünüyordu, tüketim azalınca birim kwh a düşen YEKDEM fiyatı artmış oldu.
Sanayideki üretim düşünce, YEKDEM bedeli de Nisan ayında arttı. Nisan ayı faturası önceki aylara göre yüksek geldi. Şu an elektrik faturalarından dolayı sanayicimiz bundan haklı olarak şikayet etmektedir.
Bu fiyat artışları bize enerjiyi ne kadar etkin ve verimli kullanmamız gerektiğini gösteriyor. EMO olarak daha önce belirttiğimiz gibi bu konuda katkı vermeye hazırız. Çatı tipi GES’lerin yaygınlaşmasını da öneriyoruz.
Yapım süreleri, maliyetleri, işletme giderleri, döviz giderleri, güvenilirlilik, çevre emisyonu gibi unsurlar göz önüne alındığında bütün gelişmiş dünya Ülkeleri gibi, bizde enerjimizin tamamını yenilenebilir enerjiden temin etme çabasında olmalıyız.
Pandeminin son bulması, ilk etap santrallerin teşvik sürelerinin bitip, normal sürece girmeleri ile faturadaki YEKDEM maliyetlerinin bir an önce düşmesini diliyoruz.”
