Özel Gaziantep Anka Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sümeyra Çelik, son dönemlerde sık sık gündeme gelen Deprem sonrası oluşabilecek psikolojik sorunlara dikkat çekti.
Uzman Klinik Psikolog Sümeyra Çelik:
“Deprem sonrası yardım ve kurtarma çalışmaları can kaybını önleme, fiziksel yıkımı azaltmaya yönelik yapılmakta. Oysa ki deprem, hayatta kalanlar için etkisi uzun yıllar devam edebilecek ciddi psikolojik sorunlara yol açabilmektedir.
Depremden direkt ya da dolaylı etkilenenler de Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), Kaygı Bozukluğu, Majör Depresyon ve depremden kaynaklı daha birçok psikolojik problem ortaya çıkmaktadır. Depremin etkilerinin bu kadar sarsıcı olmasının nedeni insanların dünyada en güvenilir yer olarak kabul ettikleri, evlerinde ölümle burun buruna gelmiş olmaları ve korunamamalarıdır. Bu durum geçmişten itibaren inşa edilmeye çalışan inanç ve güven sistemini temelden sarsar ve deprem mağduru kişiler dünyayı artık eskisi kadar güvenli bir yer olarak görmezler. Bu ani değişim insan psikolojisinde zorlanmalara neden olur. Her insanın bu zorlanma karşısındaki tepkisi aynı olmayabilir. Olayın şiddeti, mağdurların kişilik yapıları, geçmiş deneyimler bu tepkileri belirleyen temel unsurlardır. Bu yüzden yaşanılan travma ile başa çıkmada standart bir tedavi yöntemi yoktur. Bireyin kişiliğiyle, yaşam biçimine uygun, geçmiş yaşantılarını ve gelecek kaygılarını da göz önüne alarak bir tedavi planı oluşturulmalıdır. Yine de temel olarak yapılması gereken bazı önemli yöntemler vardır. Bunlar;
-Depremi yaşayan kişi, konuşmaya zorlanmamalıdır. Kendisinin istediği bir zamanda duygu ve düşüncelerini rahatlıkla paylaşabileceğini bilmesi yeterli olacaktır.
-Duygularını bastırmaya yönelik teselli sözcükleri mağdurun anlaşılmadığını hissettir. Bu yüzden bu tarz konuşmalardan kaçınılmalıdır.
-Deprem sonrası üzüntü ve yaş normal karşılanmalı ve mağdurun bir süre bu durumu yaşamasına izin verilmelidir.
-Hayata karşı motivasyonun düşmüş olacağı göz önünde bulundurarak yani bir düzen oluşturma konusunda deprem mağduruna destek olunmalıdır.
-Rutin hayat düzenine geçilmese bile boşluk oluşmasına önlemek amacıyla deprem mağdurunun günlük aktivitelerini gerçekleştirmesi sağlanmalıdır.
-Odaklanma, uyku ve iştah problemlerine karşın bir uzmandan yardım alınmalıdır.
-Unutulmamalıdır ki deprem bir tehdit olarak ortadan kalkmış olsa bile yaşanan sürecin insan psikolojisine etkisi uzun süre devam etmektedir.
