Coronavirus’lar (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir. Medicalpark Gaziantep Hastanesi, Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Doç. Dr. Vuslat Boşnak Corona Virüsü hakkında konuştu.
Etken; zoonotik olup, hayvanlardan bulaşarak insanlarda hastalık yapabilir. Tek zincirli, pozitif polariteli, zarflı RNA virüsleridir.
31 Aralık 2019’da DSÖ Çin Ülke Ofisi, Çin’in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakalarını bildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni bir coronavirus olarak tanımlanmıştır.
Çin’in Hubei Eyaleti, Wuhan Şehrinde, 31 Aralık 2019’da etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakaları bildirilmiştir. Wuhan’ın güneyindeki Wuhan Güney Çin Deniz Ürünleri Şehir Pazarı (farklı hayvan türleri satan bir toptan balık ve canlı hayvan pazarı) çalışanlarında kümelenme olduğu belirtilmiştir. Vakalarda ateş, dispne ve radyolojik olarak bilateral akciğer pnömonik infiltrasyonu ile uyumlu bulgular tespit edilmiştir. Şu ana kadar bildirilen ölüm vakaları genellikle ileri yaştaki bireyler yada eşlik eden sistemik hastalığı olanlardır.
Doç. Dr. Vuslat Boşnak, ‘’ Enfeksiyonun yaygın belirtileri solunum semptomları, ateş, kuru öksürük, halsizlik ve dispnedir. Daha ciddi vakalarda özellikle yaşlılarda, kanser ya da bağışıklığı baskılayan hastalığı olanlar, kronik akciğer hastalığı bulunanlarda; pnömoni, ağır akut solunum yolu enfeksiyonu, böbrek yetmezliği ve hatta ölüm gelişebilir. Yeni Coronavirüs nedeniyle yaşamını yitirenlerin çoğunda altta yatan hastalıkların varlığı bildirilmektedir. Asemptomatik kişiler solunum yolunda virus taşıyabilir. Bu virüsün insandan insana da bulaştığı düşünülmektedir.
Hem Coronavirüs gibi viral infeksiyonlar hem de diğer bulaşıcı hastalıklardan korunmada el hijyeninin sağlanması son derece önemlidir. Eller her zaman temiz tutulmalıdır. Ellerin tüm yüzeyleri su ve sabunla yıkanmalıdır. El hijyeninde alkol bazlı el antiseptiklerinden de faydalanmak mümkündür.
Öksürürken ya da aksırırken ağız ve burun elle değil tek kullanımlık bir kağıt
mendille kapatılmalıdır. Mendil bulunamıyorsa, kolun iç tarafı ile ağız ve burun kapatılarak çıkacak damlacıkların havaya yayılması ve başkalarına hastalık bulaşması engellenebilir.
Maske kullanımı, solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde önemlidir. Hasta olan kişilerin maske kullanması bu hastalığın başkalarına bulaşma olasılığını azaltır. Ayrıca bağışıklığı güçlendirecek şekilde beslenmek, taze sebze ve meyve tüketmek, bol sıvı almak, mümkün olduğunca kalabalık ve kapalı alanlarda bulunmamak, düzenli uyku hastalıklardan korunmak için alınacak önlemlerdendir.
Yeni Coronavirüs infeksiyonunun bulunduğu bölgeden gelenler; ateş, kuru öksürük, solunum sıkıntısı gibi belirtiler ortaya çıkarsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Başkalarına bulaşmasını engellemek için sağlık kuruluşuna ulaşana kadar ağız ve burun mutlaka bir maskeyle kapatılmalı, eller her zaman temiz tutulmalıdır.
2019-nCoV hastalığı tanımlandıktan sonra bulunduğu bölgeyle sınırlı kalmamış ve vaka sayısı giderek artarak kıtalar arası bildirimler olmuştur. Çin’e gidecek kişilerin ve sağlık çalışanlarının dikkatli olması, gerekli önlemleri alması, yolculuk dönüşü 14 gün içinde hastalananların doktora başvurması ve seyahat öykülerini bildirmesi ile birlikte hastalara multidisipliner yaklaşım önemlidir.
