Epilepsi; beyin içinde bulunan sinir hücrelerinin olağan dışı bir elektro-kimyasal boşalma yapması şeklinde görülen nörolojik bir rahatsızlıktır. Epilepsi nöbetleri farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Bazı nöbetlerden önce korku hissi gibi olağandışı algılamalar ortaya çıkarken, bazı nöbetlerde kişi yere düşebilir, bazen ağzı köpürebilir. Türkiye’de 800 bin civarı epilepsili birey olduğu düşünülüyor.
Epilepsi nöbetleri beyindeki anormal elektrik boşalması nedeniyle gerçekleşir
Nöbet olarak gördüğümüz aslında beyindeki aktivitenin bedendeki yansımasıdır. Bu yüzden nöbeti durdurmak için dışarıdan bir müdahale yapılamaz. Genellikle birkaç saniye ile birkaç dakika arasında süren nöbetler kendiliğinden sona erer.
Epileptik nöbet esnasında kişinin ağzına bir şeyler sokulmamalıdır
Genellikle epilepsi nöbeti geçiren kişilere müdahale ederken yapılan yaygın bir yanlış boğulmasın diye kişinin ağzını açmaya çalışmaktır. Nöbet sırasında kişinin kendi dilini yutarak boğulması anatomik açıdan zaten mümkün değildir. Burada tehlike kişinin kusması veya aşırı tükürük salgısı sonucu nefes yolunun tıkanma ihtimalidir. Bu durumda yapılacak en doğru hareket, kişiyi rahatça nefes alabilmesi ve nefes yolunun açık kalması için yan çevirmektir.
Nöbet geçiren kişinin bedeni kısıtlanmamalıdır.
Nöbet sırasında kişinin zarar görmemesi için yapılacak en iyi şey çevredeki tehlikeli olabilecek etmenleri ortadan kaldırmaktır. Kişinin el, kol ve bacakları hareket etmemesi için tutulmamalıdır veya kısıtlanmamalıdır. Ayrıca kişiye kalp masajı ve suni teneffüs yapılmamalıdır.
Nöbetlerin niteliği kişiden kişiye değişebilir.
Tıbbi açıdan adlandırılan birden fazla nöbet türü olsa da genel anlamda nöbetler benzer özellikler gösterir. Bu nöbetler zaman ve mekandan bağımsız ortaya çıkabilir.
Epilepsi sanılanın aksine o kadar da nadir rastlanan bir rahatsızlık değildir.
ABD’de Otizm Spektrum Bozukluğu, Parkinson, MS ve CP rahatsızlıklarından muzdarip birey sayısının hepsinden daha fazla insan epilepsi ile yaşamaktadır. Türkiye’de de 800 binden fazla epilepsili birey olduğu düşünülüyor.
Epilepsi bulaşıcı değildir
Epilepsi her yaşta ve her insanda görülme olasılığı olan bir rahatsızlıktır ancak bu epilepsinin bulaşıcı olduğu anlamına gelmez. Epilepsiye sebep olan veya eşlik eden birçok farklı rahatsızlık bulunuyor.
Epilepsinin ilk ortaya çıkma yaşı konusunda kesin bir bilgi verilemez
Çocukluk çağında da 65 yaş civarında da ilk epilepsi ortaya çıkma olasılığı hemen hemen aynıdır. Çocuklarda CP veya benzeri nörolojik rahatsızlıklarda, ilerleyen yaşlarda ise inme ve kalp rahatsızlıkları gibi sağlık problemlerine ek ikincil olarak görülebiliyor.
Epilepsinin kesin bir tedavisi yoktur
İlaçlar epilepsinin kontrol edilmesinde önemli rol oynar fakat kronik bir rahatsızlık olan epilepsiyi tamamen ortadan kaldırmak henüz ne yazık ki mümkün değildir.
Epilepsi rahatsızlığı olan bireyler her mesleği yapabilir
Epilepsi bireyin sorumluluk, bilgi ve beceri gerektiren herhangi bir işte çalışmasını engellemez. Stresin önemli bir faktör olduğu bir gerçektir ama tüm insanlar strese mutlaka maruz kalır ve bununla baş edebilmenin bir yolunu bulmaya çalışır ve öğrenirler. Fakat güvenlik sorunları nedeniyle ağır beden gücü gerektiren, ağır iş aletleri kullanılması gereken ve yüksek irtifada görev yapılan işlerde çalışmak mümkün olmayabilir.
Epilepsili bireylerin aktivite kısıtlaması yoktur
Epilepsi ile yaşayan bireyler de toplumdaki diğer herkesin yapabildiği aktiviteleri yapabilir. Epilepsi nöbetlerinden sonra görülebilen geçici fiziksel güçsüzlük veya kontrol kaybı gibi durumlar dışında aktiviteleri sınırlayıcı bir durum yoktur.
Kaynaklar: Wikipedia, www.epilepsy.com
