Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

featured
Prof Dr Çetin: Aritmiler (Kalp Ritim Bozuklukları) Hakkında Bilgilendirdi
service
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

SANKO Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı, SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı, Prof. Dr. Mustafa Çetin, Narkoz Sağlık Dergisinin hazırlamış olduğu Sağlıklı Sohbetler Programı’nda Mezine Sırakaya’nın konuğu oldu.

Programda Aritmiler (Kalp Ritim Bozuklukları) konusunda Sırakaya’nın sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Mustafa Çetin takipçiler tarafından yoğun ilgi gördü. Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

 Normal kalp atışı (ritmi) nedir?

Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

 Normal kalp atışı dakika da 60-100 atım arasında oluşur ve diğer önemli özelliği düzenli olmasıdır.

Kalbimiz dört bölmeden oluşur. İki üst bölme (kulakçık-atriyum) ve iki alt bölme (karıncık-ventrikül). Kalp ritmimiz normalde sağ atriyumda bulunan doğal özelleşmiş hücre yumağı (sinüs düğümü) tarafından kontrol edilir. Sinüs düğümü, normalde her kalp atışını başlatan elektriksel uyarılar üretir. Bu uyarılar, öncelikle atriyum kaslarının uyarılmasına ve ardından özelleşmiş bir sinir ağı sayesinde ventriküllere ulaşır. Bunun sayesinde kalpten vücuda kan gönderilmesi ve dolaşım sağlanmış olur.

 Bradikardi ve taşikardi nedir?

Bradikardi, dakikada 60 atıştan daha düşük bir kalp atış hızıdır. Taşikardi de ise dakikada 100 atıştan fazladır. Kalbin normal ritminin yavaşlaması veya hızlanması sonucu oluşabileceği gibi ciddi ritim bozuklukları sonucunda da oluşabilir. Bu ayrımın yapılması için bir uzman tarafından değerlendirilmesi ve tedavinin planlanması gerekir.

Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

Kalp ritminin düzensizleşmesi olarak da tanımlanabilen aritmi, kalbin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz atması gibi sorunlara verilen genel bir addır. Genel olarak ikiye ayrılabilir hızlı aritmiler ve yavaş aritmiler olarak.

Kalp ritim bozukluğu belirtileri nelerdir?

En sık belirtileri çarpıntı, nefes darlığı ve bayılmadır. Çarpıntı kalp atımlarının hissedilmesi durumudur. Kalbin hızlı atması, arada teklemesi veya düzensiz atışlar şeklinde kendini gösterir. Bayılmalar ise çoğunlukla kalp hızının çok düştüğü veya aşırı yüksek hızlı attığı durumlarda görülen bilinç kayıplarıdır. Bazen hiç şikayet yokken çekilen bir kalp grafisinde (EKG) ritim bozukluğu tespit edilebilir.

Kalp çarpıntısı neden olur?

Kalbe ve kalp dışı nedenlere bağlı olarak ikiye ayırabiliriz. Kalp dışı nedenlerde: Kan basıncı yükseldiğinde, korku, endişe, stres durumlarında, çok çay kahve içimini takiben veya alkol alımını takiben çarpıntı yakınması olabilir. Kansızlık (anemi), enfeksiyonlar, ateş, gebelik, astım gibi kronik akciğer hastalıkları, uyku bozuklukları, tiroit bezinin fazla çalıştığı durumlarında da kalp problemi olmadan da çarpıntı yakınması görülebilir.

Genellikle kalbe bağlı çarpıntıların özelliği aniden başlaması bir anda çarpıntı hissi oluşturmasıdır. Bu korkuya neden olur. Çarpıntı yakınması oluşturan bazı ritim bozuklukları doğuştan gelen bir sorundan kaynaklı olarak çocukluk ve genç yaşlarda ortaya çıkabilir. Özellikle genç bayanlarda svt-avnrt dediğimiz kalp içerisinde ikili sinir yolu (halk arasında kaçak sinir) dediğimiz bir fizyolojiye bağlı olarak oluşur. Kalp hızı 170-200/dk atımı hıza ulaşabilir.

Bazen de genelde ileri yaşta daha çok olmakla birlikte kalpte erken atım dediğimiz kendini tekleme hissi, ani güçlü vurular şeklinde ortaya çıkabilir. Yine ileri yaşta daha sık görülen bloklar dediğimiz ritim problemleri vardır. Kalp içi iletimde gecikme vardır.

Bradikardi, nefes darlığı ve bayılmalarla kendini belli eder. Tedavide pil gerekir.

Diğer taraftan altta yatan kalp hastalığına bağlı da ritim bozuklukları olabilir. Örneğin, kalp yetmezliğinde, kalp krizi sonrası hasar gören kalpte ritim bozuklukları görülebilir. Özellikle bu zeminde görülen ventriküler aritmiler hayati tehlike oluşturabilir.

Toplumda sık görülen bir diğer ritim bozukluğu ise atriyal fibrilasyondur. Kalbin üst tarafı (kulakçık) kökenli ritim bozukluğudur. Düzensiz ve hızlı çarpıntıya neden olmakla beraber esas tehlike kalpten kaynaklanan pıhtıların beyne atması sonucu oluşan felçlerdir.

Her insan arada çarpıntı hissedebilir. Ancak sık olan, yaşamı etkileyen çarpıntıların bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir. Burada amaç çarpıntı yakınmasının kalp hastalığı ile ilişkili olup olmadığını bulmak ve tedavisini yapmaktır.

Kalp ritim bozukluğu nelere yol açar (komplikasyonları) ?

En sık görülen şikayetler hayat kalitesini bozan ve hastada yoğun korkuya endişeye yol açan çarpıntıdır, bayılma daha nadir olur.

Bazı aritmiler, aşağıdaki gibi durumları geliştirme riskini artırabilir:

  • İnme: Bazı aritmiler (özellikle atriyal fibrilasyon ve flutter), kan pıhtılaşması riskinin artmasıyla ilişkilidir. Bir pıhtı, kalbinizden beyninize gidebilir. Orada kan akışını engelleyerek felce neden olabilir. Kalp hastalığınız varsa veya 65 yaş ve üzerindeyseniz inme riski artar. Kan incelticiler gibi bazı ilaçlar, kan pıhtılarının neden olduğu felç veya diğer organlara zarar verme riskinizi büyük ölçüde azaltabilir.
  • Kalp yetmezliği: Bir bradikardi veya atriyal fibrilasyon gibi taşikardi nedeniyle kalp uzun süre etkisiz bir şekilde pompaladığında kalp yetmezliği ortaya çıkabilir.
  • Ani ölüm: Nadiren gençlerde bazı aritmik genetik sendromlar ve ileri yaşta kalp hastalığı olan kişilerde VT/VF dediğimiz ölümcül aritmiler oluşabilir.

Ritim bozukluğunun tanısı nasıl konur?

Aritmi tanısı elektrokardiyograma (EKG) bakarak konur.

EKG, kalbin elektriksel aktivitesini algılayabilen göğse ve uzuvlara takılan sensörler (elektrotlar) aracılığıyla, kalp atış hızı ve kalbin tüm elektriksel fazlarının süresini ölçen çok önemli tanısal bir araçtır.

Aritmi sürekli olmadığında yani zaman zaman oluştuğunda muayenede tek başına EKG yeterli olmayabilir. Hasta zaman zaman çarpıntı tarifler fakat muayeneye geldiğinde çarpıntı yakınması yoktur ve muayene yapan hekim hiçbir şey bulamaz. Bu amaçla çarpıntı anındaki EKG önemlidir. Çarpıntı anında en yakın acile başvurmak veya 112 ekibi tarafından çekilen EKG kaydının önemi büyüktür.

Teşhis etmek için hastanın semptomlarını ve tıbbi geçmişini gözden geçirmek ve fizik muayene yapmak ilk ve en önemli basamaktır. Kalp hastalığı öyküsü, kansızlık, tiroit bezi ile ilgili bir sorun olup olmadığı veya aritmiyi tetikleyebilecek diğer durumlar hakkında testler istenerek gözden geçirilmelidir. Ayrıca aritmilere özgü kalp ritmi izleme testleri de istenebilir.

Bunlar:

– Holter monitörü: Bu taşınabilir EKG cihazı, rutine devam ederken kalbin aktivitesini kaydetmek için bir gün veya daha uzun süre takılabilir.

– Olay kaydedici: Nadir aritmiler için, bu taşınabilir EKG cihazını vücuda takarak ve semptomlar olduğunda bir düğmeye basarak kaydetmeye yarar. Bu, semptomlar ile anında kalp ritmi ilişkisini açığa çıkarmayı sağlar.

– Stres testi: Bazı aritmiler egzersizle tetiklenir veya kötüleşir. Stres testi sırasında, kalp aktivitesi izlenirken sizden bir koşu bandı veya sabit bisiklet üzerinde egzersiz yapmanız istenir ve eş zamanlı EKG kaydı alınır.

– Eğimli masa testi: Bayılma nöbetleriniz varsa bu test önerilebilir. Bir masaya yatarken kalp atış hızı ve tansiyon izlenir. Daha sonra masa, sanki ayakta duruyormuşsunuz gibi eğilir. Kalbin ve onu kontrol eden sinir sisteminin açı değişikliğine nasıl tepki verdiğini gözlemler.

– Elektrofizyolojik testler ve haritalama: Bu test anjiyo laboratuvarında, invazif olarak kasıktaki toplardamarlardan girerek kateter dediğimiz uzun plastik borucuklarla kalpteki çeşitli noktalara yerleştirilir. Kateter üzerindeki elektrotlar bir kez yerleştirildiğinde, kalpteki elektriksel uyarıların yayılımını haritalayabilir ve bu yolla çarpıntılar kesin olarak teşhis edilebilir. En önemli tanısal yöntemdir.

Kalp ritim bozukluğunun tedavisi

Aritmilerde tedavi gerekli olabilir veya olmayabilir. Genellikle, yalnızca aritmi önemli semptomlara neden oluyorsa veya daha ciddi bir aritmi kişiyi hayati risk altına sokuyorsa gereklidir.

  1. Yavaş kalp atışlarını tedavi etmek

Yavaş kalp atışlarının (bradikardiler) düzeltilebilecek bir nedeni yoksa, genellikle kalp pili ile tedavi edilir çünkü kalbi güvenilir bir şekilde hızlandırabilecek herhangi bir ilaç yoktur.

Kalp pili, genellikle köprücük kemiğinizin yakınına yerleştirilen küçük bir cihazdır. Bir veya daha fazla elektrot uçlu kablo, kalp pilinden kan damarlarının içinden kalbe doğru ilerletilir. Kalp atış hızı çok yavaşsa veya durursa, kalp pili, kalbi sabit bir hızda atması için elektriksel uyarılar gönderir.

  1. Hızlı kalp atışlarını tedavi etmek

Hızlı kalp atışları (taşikardiler) için, tedaviler aşağıdakilerden birini veya birkaçını içerebilir:

 İlaçlar: Birçok taşikardi türü için, kalp atış hızını kontrol etmek veya normal bir ritme geri göndermek için ilaç verilebilir. Atriyal fibrilasyon varsa, tehlikeli kan pıhtılarının oluşmasını önlemeye yardımcı olmak için kan inceltici ilaçlar yazılabilir.

– Kardiyoversiyon:  İlaç tedavisine cevap vermeyen acil veya gerekli olgularda kardiyoversiyon (elektroşok) kullanılabilir. Prosedürde, göğüste kalbin olduğu bölgeye bir elektro-şok verilir. Akım, kalpteki elektriksel uyarıları etkiler ve anormal bir ritmi geri düzeltebilir.

– Kateter ablasyonu: Bu prosedürde, kasıktaki kan damarlarından kalbe bir veya daha fazla kateter iletilir. Kateter uçlarındaki elektrotlar, kalp dokusunun küçük bir noktasına (aritmiden sorumlu bölge) tedavi uygulamak ve aritmiye neden olan yol boyunca bir elektrik bloğu oluşturmak için ısı, aşırı soğuk veya radyofrekans enerjisi kullanır. Böylece aritmiye neden olan bölge ortadan kaldırılmış olur.

– İmplante edilebilir cihazlar: Kalp aritmi tedavisi, implante edilebilir bir cihazın kullanımını da içerebilir:

  • Kalp pili: Kalp pili, anormal kalp ritimlerini kontrol etmeye yardımcı olan implante edilebilir bir cihazdır. Küçük bir cihaz, küçük bir cerrahi prosedürde köprücük kemiğinin yakınına deri altına yerleştirilir. Yalıtılmış bir tel, cihazdan kalıcı olarak sabitlendiği kalbe kadar uzanır.

Kalp pili anormal bir kalp atış hızı tespit ederse, kalbinizi normal bir hızda atması için uyaran elektriksel uyarılar yayar.

  • İmplante edilebilir kardiyoverter defibrilatör (ICD):  Ventriküler taşikardi veya ventriküler fibrilasyon riski yüksek ise bu cihaz önerilir. Ani kalp durması geçirmiş veya ani kalp durması riski artıran belirli kalp rahatsızlıkları varsa da ICD önerilir.

ICD , kalp piline benzer şekilde köprücük kemiğinin yakınında deri altına implante edilen pille çalışan bir birimdir. Anormal bir kalp ritmi tespit ederse, kalbi normal ritmine döndürmek için düşük veya yüksek enerjili elektroşoklar gönderir.  ICD , anormal bir kalp ritminin oluşmasını engellemez, ancak meydana gelirse tedavi eder.  
Kalp ritim bozukluğuna ne iyi gelir?
Altta yatan kalp hastalığının tedavisi çok önemlidir. Ayrıca;

Yaşam tarzı ve ilaçlar:  Kalp aritmisini önlemek için, kalp hastalığı riskini azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı ile yaşamak önemlidir.

Kalp dostu yiyecekleri tüketmek. Tuz ve katı yağ oranı düşük ve meyveler, sebzeler ve tam tahıllar açısından zengin sağlıklı bir diyet yapın.

    • Düzenli egzersiz. Çoğu gün en az 20-30 dakika egzersiz yapmayı hedefleyin.
    • Sigarayı bırakmak. Sigara içiyorsanız ve kendi başınıza bırakamıyorsanız, sigara içme alışkanlığınızdan kurtulmanıza yardımcı olacak stratejiler veya programlar hakkında doktorunuzla konuşun.
    • Sağlıklı kilonuzu koruyun. Fazla kilolu olmak, kalp hastalığına yakalanma riskinizi artırır.
    • Kan basıncı ve kolesterol seviyelerini kontrol altında tutun. Yüksek tansiyonu veya yüksek kolesterolü düzeltmek için yaşam tarzı değişiklikleri yapın ve reçeteye göre ilaç alın.
    • Ölçülü olarak alkol alın. Alkol içmeyi seçerseniz, bunu ölçülü yapın. Kahve, çay ve kola da bulunan kafeini sınırlandırın
    • Yoğun stres ve öfke kalp ritmi sorunlarına neden olabileceğinden stresi azaltmaya çalışın
    • Bazı soğuk algınlığı ve öksürük ilaçları hızlı bir kalp atışını tetikleyebilecek uyarıcılar içerdiğinden, reçetesiz satılan ilaçları dikkatli kullanın.

0
mutlu
Mutlu
0
kahkaha
Kahkaha
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
susuyorum
Susuyorum
0
_zg_n
Üzgün
0
a_l_yorum
Ağlıyorum
0
sinirli
Sinirli
0
alk_
Alkış
0
be_enmedim
Beğenmedim
Kalpte ritim bozuklukları (aritmi) nedir?

Tamamen Ücretsiz Olarak Bültenimize Abone Olabilirsin

Yeni haberlerden haberdar olmak için fırsatı kaçırma ve ücretsiz e-posta aboneliğini hemen başlat.
Mahmood Coffee
Uygulamayı Yükle

Uygulamamızı yükleyerek içeriklerimize daha hızlı ve kolay erişim sağlayabilirsiniz.

Giriş Yap

Gaziantep Haber, Gaziantep Son Dakika, Gaziantep Sağlık Haberleri ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!

Bizi Takip Edin