Bir ülkenin uzun vadeli hedeflerinin olması kadar güzel bir şey yoktur. Hele ki bu hedefler tutturulur ise harika olur. Ancak, ekonomide Ceteris Paribus yasası olarak bilinen bir analiz yöntemi vardır. Bilmeyenler için söyleyelim, diğer tüm durumlar sabitken anlamına gelen bir analiz yöntemidir.
Hedefler Neydi?
Türkiye’nin 2023 yılı hedefleri arasında 2 trilyon $’lık GSYH hedefine varabilmemiz için GSYH TL cinsinden yılda yaklaşık %20 ila %23 arasında reel olarak da %14 ile %17 arasında arttırılması gerekiyor. Kişi başına düşen GSYH ise 20 bin $ seviyesine çıkması ayrıca nüfusun 85 milyona çıkması Türkiye’nin hedefleri arasında idi.
Bugün Durum Nedir?
| Gösterge / Yıllar | 2012 | 2017 / Mart | 2023 |
| Dolar Kuru | 2,13 | 3,64 | 4,15 |
| Nüfus | 75,6 milyon | 79,8 milyon | 85 milyon |
| Kişi Başı GSYH USD | 10.504 | 9.534 | 20.000 |
| GSYH USD | 786,3 milyar | 784 milyar | 2 trilyon |
| İhracat USD | 152,8 milyar | 144,8 milyar | 500 milyar |
Tutturulması Konusunda Olumsuzluklar Nedir?
2012 yılı sonunda açıklanan hedeflere ulaşmak için yapılan projeksiyonların tekrar revize edilmesi gereklidir. Başta açıkladığımız üzere dünyada yaşanan küresel kriz,likidite daralması, Rusya –ABD –Suriye ile olan ilişkilerimiz ,seçim ekonomisi, Avrupa ile yaşanan son olumsuzluklar olarak sıralanabilir. Hedeflere ulaşmak için 6 yılımızın kalması, 2023 yılındaki koymuş olduğumuz hedeflere ulaşmamızı neredeyse imkansız hale gelmesine sebep oluşturuyor.
2012 yılı sonundaki normal şartların hiçbiri bugün söz konusu değildir. Ancak tek neden de bu değildir. Bir an önce Türkiye’den yeni bir icat çıkmasını bekliyoruz. Birde sanayi 4.0 da gündemdeyken 80 milyonluk dinamik nüfusumuzdan sadece birkaçımız yeni bir şeyler icat ederse bu hedeflere yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen ulaşabiliriz.
Mehmet Emin TATLI
